طلا و جواهرات پس از مدتی استفاده ممکن است کدر شوند و میکروب‌ها و آلودگی‌ها را به خود جذب کنند. این موضوع باعث میشود تا درخشش و زیبایی اولیه خود را از دست داده و نیاز به شستشو و تمیز کردن پیدا کنند. اما هر روشی برای تمیز کردن و برق انداختن طلا مناسب نیست، زیرا برخی روش‌ها می‌توانند به جواهرات شما آسیب برسانند و روی آنها خراش ایجاد کنند.
به همین دلیل، این مقاله قصد دارد روش‌های مطمئن و کارآمدی را به شما معرفی کند که می‌توانید به آسانی در خانه انجام دهید. پس مقاله را تا انتها دنبال کنید تا با این روش ها آشنا شوید. همچنین اگر به دنبال سرمایه گذاری در طلای ابشده هستید ما مقالات زیر را به شما توصیه می‌کنیم:
- پیش بینی قیمت طلا
- راهنمای خرید طلای شکسته
- خرید آنلاین طلای آبشده
- بررسی تاثیر شاخص‌های اقتصادی بر قیمت طلا
- آموزش آنلاین خرید طلای آبشده
چرا طلا به مرور سیاه و کدر میشود؟
طلا نیز مانند نقره و پلاتین در زمره فلزات نجیب قراردارد. فلزات نجیب آن دسته از فلزات هستند که برخلاف فلزات پایه (مانند آهن) دو ویژگی مهم دارند:
- فلزاتی مانند طلا در مقابل خوردگی مقاوم هستند.
- این دسته از فلزات زنگ نمی‌زنند و با رطوبت هوا واکنش نشان نمی‌دهند. (اکسید نمی‌شوند).
این موضوعات عمده مواردی هستند که فلزات را تهدید می‌کنند. اینکه طلا در این دسته از فلزات قراردارد یکی از عواملیست که باعث شده اینقدر محبوب باشد. بااینحال حتی باوجود این موارد نیز مسائل زیادی جواهرات طلایی ما را تهدید می‌کنند. موارد زیر دلایل اصلی کثیف و سیاه شدن طلا هستند که ما را مجبور به تمیز کردن طلا در خانه و برق انداختن جواهراتمان می‌کنند:
نقش عیار طلا در سیاه و کثیف شدن جواهرات
یکی از مهمترین دلایل استفاده از طلا در برخی صنایع نرم بودن و چکشخواری بالای آن است. این موضوع البته به زیان صنعت طلا و جواهر تمام میشود. نرم بودن طلای تقریبا خالص یا ۲۴ عیار باعث میشود تا نتوان از آن برای ساخت جواهرات استفاده نمود. به همین دلیل آن را با فلزات دیگری مانند مس ترکیب می‌کنند. درواقع همانطور که می‌دانید آنچه در جواهرات بکاررفته است عموما همین طلای ۱۸ عیار است. پس آنچه مورد فرسایش یا سیاه شدن قرار می‌گیرد، طلای شما نیست بلکه فلزاتیست که با طلای شما ترکیب شده‌اند تا بتوان طلا را به شکل جواهر درآورد. دانستن این موضوع در انتخاب روش تمیز کردن طلا و برق انداختن جواهرات در خانه بسیار مهم است.
تماس با مواد شیمیایی
ماود شیمیایی مخصوصا مواد شوینده نقش مهمی در کدر شدن طلا و جواهرات دارند. این مواد می‌توانند براقی و زیبایی طلا را از بین برده و آن را به رنگ‌های سبز یا تیره درآورند. در هنگام کار با مواد شوینده باید بسیار دقیق و حساس باشیم. فراموش نکنید که این مواد درواقع حلال‌های خیلی قوی هستند که باید چربی‌ها و آلودگی‌ها را در خود حل نمایند. از طرف دیگر این مواد بسیار واکنشپذیر هستند و می‌توانند با عناصر غیر طلایی جواهر شما واکنش نشان دهند. متهم بعدی این دسته کلر است. این عنصر می‌تواند تاثیرات بدی برروی پوست پس از استخر بگذارد. از آنجایی که این ماده برای آب شهری نیز استفاده می‌گردد، ممکن است در دراز مدت طلا را نیازمند نظافت و تمیزکاری در خانه نماید.
تاثیر مواد آرایشی بر تیرگی و کثیف شدن طلا
بله، لوازم آرایشی شما نیز می‌توانند جواهرات شما را تیره نمایند. تنها کافیست به مواد تشکیل دهنده آنها نگاه کنید. آن دسته از مواد آرایشی که از سولفور‌ها تشکیل شده‌اند، در کمین طلا و جواهرات شما هستند. پس اگر می‌خواهید نیازی به تمیز کردن و برق انداختن جواهرات خود نداشته باشید، در انتخاب لوازم آرایشی دقت کنید. البته واقعا جای نگرانی نیست چون این ماده بسادگی از روی طلا و جواهر شما پاک میشود.
تعریق و نمک قاتلان طلا
اگر اهل ورزش هستید باید بسیار مراقب جواهرات خود باشید. اگرچه طلا به تنهایی قوی‌تر از اینهاست که با عرق بدن واکنش نشان دهد، سایر عناصر موجود در طلا و جواهرات شما در طول زمان تسلیم نمک و سایر موادی می‌شودن که از طریق عرق بدن به آنها می‌رسد. برای اینکه از تمیز کردن طلا درخانه درامان باشید بهتر است درهنگام فعالیت‌هایی که منجر به عرق ریختن می‌گردند، از جواهرات استفاده نکنید. نمک به مرور با جواهرات شما واکنش داده و آنها را کدر می‌کند.
خطرات تمیز نکردن طلا و جواهرات
طلا بصورت کلی یک فلز بی اثر است. همانطور که گفتیم این فلز عموما با عوامل و عناصر دیگر واکنش نشان نمی‌دهد و حساسیت به آن نیز نادر است. بااینحال برخی افراد به طلا حساسیت دارند. از طرف دیگر در ساخت جواهرات عموما از فلزلت دیگری کمک می‌گیرند که آنها ممکن است در دراز مدت مشکلاتی ایجاد نمایند. در ادامه بررسی می‌کنیم که تمیز نکردن طلا و جواهرات چه آثاری بر پوست خواهد داشت:
- حساسیت به فلزات: برخی افراد به فلزات خاصی مانند نیکل، کادمیوم یا کبالت که در ساخت جواهرات طلا به کار می روند، حساسیت دارند. تماس این افراد با جواهرات حاوی این فلزات می‌تواند منجر به قرمزی، خارش، تورم، بثورات پوستی و در موارد شدیدتر، تاول و زخم شود.
- آلودگی طلا و جواهر: جواهرات، به خصوص اگر به طور مرتب تمیز نشوند، می توانند محل تجمع میکروب ها، باکتری ها و قارچ ها باشند. گران و زیبا بودن طلا دلیل بر استریل بودن آن نیست. ممکن است برخی باکتری‌ها یا قارچ‌ها در دراز مدت باعث ایجاد مشکلات خفیف پوستی شوند.
- خراشیدگی و لبه های تیز: اگر جواهرات شما آسیب دیده‌اند، باید بسیار مراقب خراش‌های آنها برروی پوست باشید. حتی خراش‌های کوچک پوست نیز آن را دربرابر آلودگی و عفونت بی‌دفاع می‌کنند. آلودگی‌ها با فلزات جواهرات شما واکنش داده و روی آن لبه تیز یا سطوح ناهموار ایجاد می‌کنند. این لبه‌های تیز پوست را خراش داده و خود نیز منشا ورود آلودگی به آن خواهند بود.
- واکنش‌های شیمیایی: برخی از مواد شیمیایی موجود در مواد شوینده، عطرها، لوازم آرایشی و حتی استخرهای شنا می توانند با فلزات موجود در جواهرات طلا واکنش نشان داده و ترکیباتی ایجاد کنند که برای پوست تحریک کننده باشند.
چرا باید طلا و جواهرات را در خانه تمیز کنیم و برق بیندازیم؟
- کدر شدن و از بین رفتن درخشش: درخشش و زیبایی طلا به مرور زمان و در اثر استفاده کم میشود. مشخصا نیازی به گفتن نیست که این موضوع چقدر مهم است. هرچه باشد یکی از مهمترین دلایل ما برای خرید طلا همین زیبایی و درخشش آن است. به همین سبب شایسته نیست که اجازه دهیم دلبریایی آن تحت تاثیر آلودگی قرارگیرد.
- خوردگی: در برخی موارد، کدر شدن طلا می تواند منجر به خوردگی فلز شود. خوردگی باعث ایجاد حفره ها، ترک ها و سایر ناهمواری ها در سطح طلا می شود که می تواند ظاهر آن را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد و به مرور زمان باعث ضعیف شدن و شکنندگی طلا شود.
- آسیب به نگین ها: کدر شدن می تواند به نگین های جواهر دار در طلا نیز آسیب برساند. اسیدها و مواد شیمیایی موجود در کدر شدن می توانند باعث کدر شدن، تغییر رنگ و حتی خوردگی نگین‌ها شوند.
- کاهش ارزش: طلای کدر شده و آسیب دیده ارزش خود را از دست می‌دهد. اگر قصد فروش یا معاوضه طلای خود را در آینده داشته باشید، کدر شدن و آسیب قیمت آن را به طور قابل توجهی کاهش خواهد داد.
- عدم رضایت و ناراحتی: کدر شدن طلا می تواند از نظر زیبایی شناسی ناخوشایند باشد و باعث ناراحتی و عدم رضایت صاحب آن شود.
روش های خانگی ایمن و فوق العاده برای تمیز کردن و برق انداختن طلا
پس تا اینجا دریافتیم که آلودگی‌ها و خطرات محیطی زیادی جواهرات و طلاهای ما را تهدید می‌کنند. خوشبختانه روش‌های بسیار زیادی برای رفع این آلودگی‌ها وجود دارد. این نکته را نیز بخاطر داشته باشید که افراط در شستن طلا یا استفاده از مواد شوینده با غلظت بالا نه تنها برای طلا که برای هیچ چیز دیگری مفید نیست. در ادامه بررسی می‌کنیم کهخ چوطر می‌توانیم در خانه و بدون استفاده از مواد شیمیایی خطرناک طلا را تمیز کرده و برق بیندازیم. بااینحال قبل از اینکه دست بکار شوید حتما این نکات مهم را رعایت کنید:
- برای تمیز کردن طلا از پارچه های زبر و خشن استفاده نکنید، زیرا این کار می تواند به فلز طلا خراشیده و آسیب برساند.
- پس از تمیز کردن طلا، آن را با یک پارچه نرم و تمیز به طور کامل خشک کنید.
- برای جواهرات طلای دارای نگین های ظریف یا تراشیده، بهتر است از تمیز کردن های خانگی خودداری کنید و آنها را به یک جواهرساز حرفه ای بسپارید.
تمیز کردن طلا با آب گرم و صابون:
بهترین، ساده ترین و کم خطرترین روش تمیز کردن طلا استفاده از صابون و آب گرم است. فراموشن نکنید که استفاده از آب داغ یکی از روش‌های اشتباهیست که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. یک کاسه آب گرم و کمی صابون یا مایع ظرفشویی اما براحتی طلا و جواهرات شما را تمیز می‌کنند. تنها کافیست محلولی از این دو آماده نمایید و طلا را در آن قرار دهید. پس از تمیز کردن طلا در محلول، حتما آن را با یک پارچه نرم خشک نمایید. در نظر داشته باشیدد که رطوبت به تنهایی یکی از بزرگترین دشمنان فلزات است. بنابراین دقت کنید که:
- هیچ کف، صابون یا اثری از مایع ظرفشویی روی طلا باقی نماند.
- طلا را حتما بطور کامل با پارچه نرم خشک نمایید تا رطوبتی به همراهش نباشد.
جوش شیرین
جوش شیرین یک ماده طبیعی و غیرسیمیست که خاصیت تمیزکنندگی بسیار بالایی دارد. بااینحال تماس این ماده با پوست ممکن است موجب ایجاد خارش و سوزش شود. به همین جهت باید در هنگام استفاده از آن کمی بیشتر احتیاط نمایید. برای تمیزکردن و برق انداختن طلا با استفاده از جو شیرین ابتدا باید آن را با اندکی آب ولرم مخلوط نمایید. توصیه می‌کنیم برای انتقال محلول یا خمیر جوش شیرین به روی طلا از یک مسواک نرم استفاده نمایید. در نهاین نیز طلا را با آب ولرم بشویید تا هیچ اثری از جوش شیرین روی آن باقی نماند. فراموش نکنید که خود جوش شیرین در صورت باقیماندن روی طلا هم به جواهرات و هم به پوست شما آسیب می‌زند.
استفاده از سرکه سفید برای تمیز کردن و برق انداختن طلا
سرکه سفید در زندگی روزمره کاربرد‌های فراوانی دارد. عموما از آن در تهیه ترشی استفاده می‌کنیم و برخی آن را به انواع آش می‌افزایند. بااینحال همانطور که می‌دانید سرکه سفید یک پاک کننده سالم و مناسب نیز بشمار می‌رود. از طرف دیگر اما استیک اسید موجود در سرکه سفید یک محلول تمیز کننده است که سابقه استفاده از آن ریشه در تمدن‌های باستانی بشر دارد.
درواقع زمانیکه از خواص آن در تمیز کردن و برق انداختن طلا صحبت می‌کنیم این اسید ضعیف موجود در آن است که آلاینده‌ها را در خود حل می‌کند. برای تمیز کردن و برق انداختن طلا با اسید استیک یا سرکه سفید کافیست دو قاشق غذاخوری از آن را با یک فنجان آب ولرم مخلوط نمایید. حال کافیست تا طلا را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در این محلول قرار دهید. در انتها نیز مانند سایر روش‌ها باید جواهرات را با آب ولرم آب کشیده و سپس با پارچه تمیز خشک نمایید.
آیا نوشابه طلا و جواهر ما را تمیز می‌ند؟
شاید از دانستن این موضوع شکه شوید اما نوشابه یکی دیگر از اسید‌هاییست که در زندگی روزمره ما نقش مهمی دارد. البته میزان اسید نوشابه برای بدن مضر نیست. آنچه عموما افراد را در مصرف نوشابه بخطر می‌اندازد میزان شکر موجود در آن است.
چه به نوشابه گازدار بعنوان نوشیدنی علاقه داشته باشید یا خیر، می‌توانید از اسید فسفریک موجود در آن برای تمیز کردن و برق انداختن طلا و جواهرات خود استفاده نمایید. شرایط استفاده از آن نیز مشابه سرکه سفید است. البته تنها تفاوت اینجاست که نیازی نیست آن را با آب مخلوط نمایید. می‌توانید طلا و جواهرات را برای تمیز شدن و برق انداختن بطور مستقیم داخل یک لیوان نوشابه قرارداده و منتظر معجزه باشید.
چطور طلا را با نمک تمیز کنیم؟
در ابتدای مقاله از نمک بعنوان یکی از دشمنان طلا و جواهر نام بردیم و مفصل توضیح دادیم که نمک چه بلایی بر سر زیورآلات می‌آورد. در ادامه توضیح خواهیم داد که “عدو شود سبب خیر گر خدا خواهد”! نمک توانایی بالایی در ازبین بردن حیات دارد. شما می‌توانید از این توانایی در مسیر از بین بردن باکتری‌ها و استفاده نموده و با نمک طلا و جواهرات خود را تمیز کرده و برق بیندازید. برای اینکار بهتر است در ابتدا یک محلول بسیار غلیظ آب و نمک درست کنید. درواقع بهتر است به مقدار زیادی نمک چند قطره آب اضافه نمایید تا حالت خمیری بخود بگیرد. در ادامه نیز با یک مسواک نرم خمیر را بر روی قسمت‌های آلوده طلا منتقل کنید.
همانطور که در ابتدا گفتیم تماس طولانی مدت نمک با طلا یکی از عوامل کدرشدن و فرسایش جواهرات است. بنابراین بهتر است پس از اتمام کار دوباره طلا را با آب ولرم بشویید و سپس با یک پارچه نرم، خشک و تمیز آن را بطور کامل خشک نمایید.
مزایا و نحوه تمیزکردن و برق انداختن طلا با آبلیمو
آبلیمو به دلیل خاصیت اسیدی ملایمی که دارد، می تواند برای تمیز کردن طلا و از بین بردن لکه ها و کدر شدن آن تا حدی موثر باشد.
مزایای استفاده از آبلیمو برای تمیز کردن طلا:
- در دسترس بودن: آبلیمو ماده ای ارزان و در دسترس است که به راحتی می توانید آن را در خانه پیدا کنید.
- طبیعی بودن: آبلیمو یک ماده طبیعی است و برخلاف برخی از تمیز کننده های شیمیایی، به فلز طلا یا نگین های آن آسیب نمی رساند.
- موثر بودن: آبلیمو می تواند به طور موثر لکه ها، کدر شدن و چربی را از روی طلا پاک کند.
نحوه استفاده از آبلیمو برای تمیز کردن طلا:
- مخلوط کردن آبلیمو: برای تهیه محلول تمیز کننده، دو قاشق غذاخوری آبلیمو را با یک فنجان آب ولرم مخلوط کنید.
- خیساندن طلا: طلا را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در محلول آبلیمو خیس کنید.
- تمیز کردن طلا: با استفاده از یک مسواک نرم، به آرامی طلا را تمیز کنید.
- آبکشی طلا: طلا را با آب گرم بشویید و با یک پارچه نرم و تمیز آن را خشک کنید.
محلول‌های تخصصی شستشوی و تمیز کردن طلا
محلول های شستشوی طلا مایعاتی هستند که به طور خاص برای تمیز کردن و درخشان کردن طلا بدون آسیب رساندن به فلز یا نگین های آن طراحی شده اند.
شما می‌توانید از محلول‌های شستشو طلا به عنوان مکمل روش های خانگی برای تمیز کردن طلا استفاده کنید. به عنوان مثال، می‌توانید از محلول شستشوی طلا برای تمیز کردن عمیق‌تر طلا و از بین بردن لکه‌های سرسخت استفاده نموده و سپس یک روش خانگی مانند تمیز کردن با آب گرم و صابون برای درخشش نهایی طلا را بکاربگیرید.
با استفاده از محلول‌های شستشوی طلا به طور مرتب و به همراه روش های خانگی، می‌توانید به طور کامل از درخشش و زیبایی طلاهای خود برای سالیان متمادی لذت ببرید.
این محلول ها در مقایسه با روش های خانگی، مزایای متعددی دارند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم:
مزایای محلول‌های شستشوی طلا:
- قدرت تمیز کنندگی بالا: محلول‌های شستشوی طلا حاوی ترکیبات ویژه‌ای هستند که می‌توانند به طور موثر لکه و چربی را از روی طلا پاک و تمیز کنند.
- ایمنی: این محلول‌ها به گونه‌ای فرموله شده‌اند که به فلز طلا یا نگین های آن آسیب نرسانند.
- استفاده آسان: برای استفاده از محلول های شستشو، تمیز کردن و برق انداختن طلا در خانه کافی است طبق دستورالعمل موجود روی محصول عمل کنید. این محلول‌ها معمولاً به صورت مایع یا ژل بوده و به راحتی روی طلا اعمال می‌شوند.
- درخشندگی و براقیت: محلول‌های شستشوی طلا می‌توانند درخشندگی و براقیت طبیعی طلا را به آن بازگردانند.
- محافظت: برخی از محلول‌های شستشوی طلا حاوی ترکیباتی هستند که می‌توانند به محافظت از طلا در برابر کدر شدن و لکه شدن در آینده کمک کنند.
نکات مهم تمیز کردن طلا در خانه با استفاده از محلول‌های تخصصی شستشوی طلا
محلول های شستشوی طلا در انواع مختلفی موجود هستند که هر کدام برای نوع خاصی از طلا یا نوع خاصی از آلودگی مناسب هستند. برخی از رایج ترین انواع این محلول ها عبارتند از:
- محلول‌های شستشوی طلای معمولی: این محلول‌ها برای تمیز کردن انواع طلا، از جمله طلای ساده، طلای نگین دار و طلای سفید مناسب هستند.
- محلول‌های شستشوی طلای ضد لکه: این محلول ها علاوه بر تمیز کردن طلا در خانه، حاوی ترکیباتی هستند که می‌توانند به محافظت از طلا در برابر کدر شدن و لکه شدن در آینده کمک کنند.
- محلول‌های شستشوی طلای التراسونیک: این محلول‌ها برای استفاده در دستگاه‌های التراسونیک برای تمیز کردن طلاهای ظریف و پیچیده طراحی شده اند.
از چه موادی نباید در تمیزکردن طلا استفاده نمود؟
- مواد شیمیایی خشن: هرگز از سفید کننده، آمونیاک، اسید هیدروکلریک، یا سایر مواد شیمیایی خشن برای تمیز کردن طلا استفاده نکنید. این مواد می‌توانند به طور جدی به فلز طلا آسیب برسانند و باعث خوردگی، تغییر رنگ و از بین رفتن درخشش آن شوند.
- مواد شوینده قوی: از شوینده‌های ظرفشویی قوی، صابون‌های معطر و سایر شوینده‌های قوی برای تمیز کردن طلا خودداری کنید. این مواد لایه محافظ طبیعی طلا را از بین برده و طلا را سیاه و کدر می‌کنند.
- خمیر دندان: اگرچه برخی افراد از خمیر دندان برای تمیز کردن طلا استفاده می‌کنند، اما این کار ایده آل نیست. ذرات ساینده موجود در خمیر دندان ممکن است به مرور زمان به فلز طلا آسیب برسانند و باعث خراشیدگی و مات شدن آن شوند.
- آب داغ: از شستن طلا با آب داغ خودداری کنید. این کار می تواند باعث شل شدن نگین ها و همچنین آسیب به فلز طلا شود. البته ما در ابتدای مقاله آب گرم یا ولرم را برای ترکیب کردن با مواد مختلف توصیه نموده‌ایم اما باید پس از آن حتما رطوبت طلا و جواهر را از بین ببرید.
- سابیدن و برس کشیدن: هرگز برای تمیز کردن طلا در خانه از برس یا پارچه سفتاستفاده نکنید. این کار می تواند به فلز طلا آسیب برسد و خط و خش ایجاد کند.
- استفاده از ابزارهای فلزی: از سیم ظرفشویی، سوزن یا هر ابزار فلزی دیگری برای تمیز کردن طلا استفاده نکنید. این ابزارها به راحتی به فلز طلا را خراشیده و به آن آسیب می‌رسانند.
- تمیز کردن با التراسونیک: تمیز کردن طلا با دستگاه های التراسونیک می تواند به فلز و نگین های آن آسیب برساند. این روش فقط باید توسط جواهرسازان حرفه ای و با استفاده از تجهیزات مناسب انجام شود.
پاسخ به چند سوال مهم در مورد تمیزکردن طلا در خانه
اول از همه اگر طلای شما دارای نگین‌های ریز است، بهتر است آن را به جواهرسازان بسپارید. درغیراینصورت خود شما در منزل می‌توانید با اشستفاده از موادی مانند آب و صابون، مایع ظرفشویی، اب نمک، جوش شیرین، آبلیمو، نوشابه و … طلای خود را در منزل تمیز و براق نمایید. دقت کنید که پس از شستشو و تمیزکردن طلا در منزل حتما آن را با یک پارچه تمیز و نرم خشک کنید. رطوبت یکی از بزرگترین دشمنان فلزات است.
تا حدممکن شوینده‌های قوی را از طلا و جواهرات خود دور نگهدارید. همچنین اگر می‌بینید که برخی لکه‌های طلا به سادگی تمیز نمی‌شوند از اجسام تیز و محکم و یا سیم‌های فلزی برای تمیزکردنطلا استفاده نکنید. اگرچه برخی درمورد استفاده از آمونیاک نوشته‌اند، ما این روش عجیب را توصیه نمی‌کنیم.
۱ دیدگاه
خیلی باید مواظب بود. متاسفانه گاهی واقعا با شستشوی اشتباه طلاهامون رو به خطر میندازیم.