صندوقهای سرمایهگذاری طلا یا صندوقهای طلای بورسی راهحلهای نوین و کارآمدی برای خرید طلا از بورس، سرمایه گذاری در طلای آبشده و سایر انواع طلا هستند. این صندوقها با تجمیع سرمایههای خرد سرمایهگذاران، امکان سرمایهگذاری در طلا را به طور غیرمستقیم فراهم میکنند. در این نوع سرمایهگذاری، داراییهای صندوق به این موارد اختصاص مییابد:
- اوراق بهادار مرتبط با طلا
- سکه طلا
- گواهی سپرده طلا
صندوق سرمایهگذاری با پشتوانه طلا چیست؟
صندوق طلا، ابزاری نوین در دنیای سرمایهگذاری برای خرید طلا از بورس است. این ابزار نیز مانند پلتفرم خرید و فروش آنلاین طلای آبشده به شما امکان میدهد بدون نیاز به خرید و نگهداری فیزیکی طلا، از نوسانات قیمت این فلز گرانبها بهرهمند شوید. این صندوقها نوعی صندوق سرمایهگذاری مشترک و قابل معامله در بورس (ETF) هستند. آنها حداقل ۷۰ درصد از داراییهای خود را در ابزارهای مرتبط با طلا مانند گواهی سپرده سکه طلا، سلف سکه، گواهی سپرده شمش طلا و سایر اوراق مبتنی بر طلا سرمایهگذاری میکنند.
یکی دیگر از شباهتهای صندوقهای سرمایهگذاری طلا با پلتفرم آنلاین خرید و فروش طلای آبشده عدم نیاز به سرمایه زیاد است. شما برای خرید و سرمایه گذاری سکه یا شمش به پول زیادی نیاز دارید. خرید از صندوقهای پشتوانه طلا نیز مانند پلتفرم خرید و فروش آنلاین طلای آبشده با حتی ۱۰۰ هزار تومان نیز ممکن است.
سرمایهگذاری در صندوق طلا درواقع به معنای سپردن سرمایه به مدیران و تحلیلگران حرفهای است.آنها با دانش و تجربه خود، بهترین فرصتهای سرمایهگذاری در بازار طلا را شناسایی میکنند. این برتری به این معناست که سرمایه شما از نوسانات ناگهانی بازار در امان میمانند. واحدهای صندوقهای طلا در بورس اوراق بهادار قابل معامله هستند و شما میتوانید به راحتی و با صرف هزینههای اندک، اقدام به خرید و فروش آنها نمایید. سرمایهگذاری در صندوقهای طلا از معافیتهای مالیاتی برخوردار است که این امر، مزیت دیگری بر جذابیت این نوع سرمایهگذاری میافزاید.
معرفی صندوقهای سرمایهگذاری پشتوانه طلا در بورس ایران
در ایران، با توجه به نوسانات اخیر بازار ارز و طلا، سرمایهگذاری در صندوقهای طلای بورسی نیز در کنار خرید و فروش طلای آبشده به عنوان راهکاری کمریسک و سودآور مورد توجه قرار گرفته است.
با وجود هدف مشترک در دنبال کردن قیمت طلا، صندوقهای مختلف ممکن است سبد دارایی متفاوتی از سکه طلا و شمش طلا داشته باشند. این تفاوت میتواند در نوسانات و بازدهی صندوقها اثرگذار باشد. این صندوق با حداقل ۶۰ درصد سرمایهگذاری در گواهی سپرده سکه طلا و شمش طلا و حداکثر ۴۰ درصد در سایر ابزارهای بازار سرمایه، به دنبال کسب بازدهی پویا و متناسب با شرایط بازار است.
صندوقهای مختلف طلای بورسی، کارمزدهای متفاوتی را برای مدیریت سبد خود دریافت میکنند. مقایسه این کارمزدها میتواند در انتخاب صندوق مناسب برای سرمایهگذاری حائز اهمیت باشد. در ادامه به معرفی و بررسی این صندوقها میپردازیم:
صندوق طلا عیار
این صندوق که توسط سبدگردان مفید اداره میشود، با نماد “عیار” در بورس اوراق بهادار معامله میشود. عیار، اولین صندوق طلای ETF در ایران است و با سرمایهگذاری در سکه طلا و شمش طلا، به دنبال کسب بازدهای نزدیک به قیمت طلا است. از مزایای این صندوق میتوان به حجم معاملات بالا، نقدشوندگی مناسب و سهولت سرمایهگذاری از طریق کارگزاریها اشاره کرد. این صندوق با تمرکز بر سرمایهگذاری در سکه طلا، حدود ۸۰ درصد از سبد خود را به این دارایی اختصاص میدهد.
صندوق طلا زر
این صندوق با نماد “زر” در بورس اوراق بهادار حضور دارد و توسط سبدگردان آسمان مدیریت میشود. زر، دومین صندوق طلای ETF در ایران است که با تمرکز بر سکه طلا، هدفی مشابه صندوق عیار را دنبال میکند. از ویژگیهای بارز این صندوق میتوان به معاملات در دو بازار بورس و اوراق بهادار فرابورس و همچنین پایین بودن کارمزد آن در مقایسه با سایر صندوقهای طلا اشاره کرد.
صندوق طلا سپهر
این صندوق که با نماد “سپهر” شناخته میشود، تحت مدیریت سبدگردان سپهر قرار دارد و در بورس اوراق بهادار معامله میشود. سپهر با سرمایهگذاری در گواهی سپرده سکه طلا و شمش طلا، به دنبال کسب بازدهی نزدیک به قیمت طلا است. از مزایای این صندوق میتوان به حجم معاملات قابل قبول و همچنین سابقه مدیریت مناسب سبدگردان آن اشاره کرد. این صندوق با هدف حفظ ارزش دارایی سرمایهگذاران در برابر تورم، ۷۰ درصد از منابع خود را در سکه طلا و ۳۰ درصد را در شمش طلا سرمایهگذاری میکند.
صندوق طلا نو
این صندوق با نماد “نو” در بورس اوراق بهادار حضور دارد و توسط سبدگردان نوین مدیریت میشود. نو، با سرمایهگذاری در سکه طلا و شمش طلا، به دنبال کسب بازدهیای نزدیک به قیمت طلا است. از ویژگیهای این صندوق میتوان به معاملات در دو بازار بورس و اوراق بهادار فرابورس و همچنین پایین بودن انحراف معیار آن در مقایسه با سایر صندوقهای طلا اشاره کرد. این صندوق با حداقل ۷۰ درصد سرمایهگذاری در گواهی سپرده سکه طلا و شمش طلا و حداکثر ۳۰ درصد در اوراق گواهی سپرده سکه طلا، به دنبال کسب بازدهی نزدیک به قیمت سکه طلا است.
صندوق طلا آگاه
این صندوق که با نماد “آگاه” شناخته میشود، تحت مدیریت سبدگردان آگاه قرار دارد و در بورس اوراق بهادار معامله میشود. آگاه با سرمایهگذاری در سکه طلا و شمش طلا، به دنبال کسب بازدهی نزدیک به قیمت طلا است. از مزایای این صندوق میتوان به حجم معاملات قابل قبول و همچنین سابقه مدیریت مناسب سبدگردان آن اشاره کرد.
حبابهای قیمتی در صندوقهای طلای بورسی
در ادامه تحقیقات مقایسهای میان سکهی طلا و طلای آبشده، به بررسی و تحلیل حبابهای قیمتی موجود در صندوقهای سرمایهگذاری طلا پرداخته شده است. این تحلیل شامل ارزیابی حبابهای مختلف در صندوقهای مختلف است تا به سرمایهگذاران کمک کند تصمیمات آگاهانهتری بگیرند.
حباب ذاتی صندوق طلا
حباب ذاتی نشاندهنده تفاوت بین قیمت بازار شمش طلا و ارزش واقعی آن است. این اختلاف قیمت معمولاً به علت نوسانات قیمتی و هزینههای اضافی مرتبط با تولید و توزیع شمش طلا بوجود میآید. اگر حباب ذاتی مثبت باشد، به این معنی است که قیمت بازار شمش طلا بالاتر از ارزش واقعی آن است و اگر منفی باشد، قیمت بازار پایینتر از ارزش واقعی است.
حباب اسمی صندوقهای بورسی پشتوانه طلا
حباب اسمی تفاوت بین قیمت اسمی شمش طلا و ارزش واقعی آن را نشان میدهد. قیمت اسمی به قیمتی اطلاق میشود که شمش طلا بر اساس آن ارزشگذاری شده است و ممکن است شامل هزینههای اضافی، مالیاتها و سایر هزینهها باشد که در قیمت نهایی تاثیر میگذارند. حباب اسمی میتواند نشاندهنده این باشد که قیمت اعلامشده برای شمش طلا به دلایل مختلف بالاتر یا پایینتر از قیمت واقعی آن است.
محاسبه حباب کل صندوقهای طلا بورسی
حباب کل مجموع حبابهای ذاتی و اسمی است. این حباب نمایانگر تفاوت کلی بین قیمت بازار شمش طلا و قیمت واقعی آن است که از ترکیب حبابهای ذاتی و اسمی به دست میآید. حباب کل میتواند به سرمایهگذاران کمک کند تا تصویر جامعتری از وضعیت قیمتی شمش طلا داشته باشند و تصمیمات سرمایهگذاری خود را با توجه به این تحلیلها تنظیم کنند.
هر صندوق طلا چقدر حباب دارد؟
- صندوق لوتوس طلا با حباب کل ۰.۱۸ بالاترین میزان حباب را دارد. این حباب نشاندهنده تفاوت قابل توجهی بین قیمت بازار و ارزش واقعی شمش طلا است که ممکن است ناشی از نوسانات قیمتی یا هزینههای اضافی مرتبط با صندوق باشد. برای این صندوق، حباب ذاتی ۰.۱۶ و حباب اسمی ۰.۰۲ هستند که مجموعاً حباب کل ۰.۱۸ را تشکیل میدهند.
- صندوق طلای زرین آگاه (مثقال) و صندوق زرفام آشنا(با پراکندگی بیشتر) با حباب های کل ۰.۱۷ در ردههای بالای حباب قرار دارند. حباب ذاتی و اسمی این صندوقها نشاندهنده تفاوتهای قابل توجه در قیمتها و هزینههای مرتبط با این صندوقها است.
- صندوق تابان تمدن (تابش) و طلای کیان (گوهر) با حباب های کل ۰.۱۵ نیز در میان صندوقهای با حباب بالا قرار دارند، نشاندهنده تفاوتهای قابل توجه در قیمتها و هزینههای مرتبط با این صندوقها.
- صندوق آلتون با حباب کل ۰.۰۴ پایینترین میزان حباب را دارد که نشاندهنده آن است که قیمت بازار شمش طلا در این صندوق نزدیکتر به ارزش واقعی آن است و اختلاف کمتری بین حبابهای ذاتی و اسمی وجود دارد.
میانگین حباب (بر حسب درصد) برای تمامی صندوقهای فعال ۱۲.۷۶ است.
بیشتر بخوانید:
ابزار معاملات طلا در بورس کالا
بورس کالای ایران ابزارهای متنوعی را برای معامله طلا ارائه میدهد که به سرمایهگذاران امکان میدهد با توجه به نیازها و ریسکپذیری خود، در این بازار سرمایهگذاری کنند. در اینجا به دو ابزار پرکاربرد از این میان میپردازیم:
گواهی سپرده کالایی طلا
گواهی سپرده کالایی طلا اوراق بهادار قابل معاملهای است که پشتوانه آن شمش طلا با عیار ۹۹۹.۹ در انبارهای مورد تأیید بورس کالا نگهداری میشود. هر گواهی سپرده معادل یک گرم طلای ۹۹۹.۹ عیار است. گواهی سپرده کالایی طلا به طور online در بورس کالا قابل معامله است و نیازی به نگهداری فیزیکی طلا توسط سرمایهگذار نیست.
ذخیرهسازی طلا در انبارهای مورد تأیید بورس کالا، امنیت آن را تضمین میکند. طلا به عنوان یک دارایی ضد تورم شناخته میشود و سرمایهگذاری در گواهی سپرده کالایی طلا میتواند راهی برای پوشش ریسک تورم باشد. گواهی سپرده کالایی طلا میتواند به عنوان ابزاری برای تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری و کاهش ریسک کلی آن مورد استفاده قرار گیرد.
قرارداد آتی طلا
قرارداد آتی طلا، توافقی بین دو طرف برای خرید یا فروش مقدار مشخصی از طلا در یک تاریخ و قیمت از پیش تعیین شده در آینده است. معاملات قرارداد آتی طلا با استفاده از اهرم انجام میشود، به این معنی که سرمایهگذار فقط نیاز به پرداخت بخشی از ارزش کل قرارداد به عنوان وثیقه دارد. این امر میتواند به سودآوری بیشتر در صورت حرکت قیمت طلا به نفع سرمایهگذار منجر شود.
از قرارداد آتی طلا میتوان برای پوشش ریسک نوسانات قیمت طلا در سایر معاملات مرتبط با طلا استفاده کرد. قرارداد آتی طلا میتواند به عنوان ابزاری برای تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری و افزایش پویایی آن مورد استفاده قرار گیرد. قبل از سرمایهگذاری در هر یک از این ابزارها، باید به طور کامل با نحوه عملکرد آنها، مزایا و محدودیتهایشان آشنا شوید.
مجوزها و ضمانتهای صندوق سرمایهگذاری طلا
زمانیکه بحث سرمایهگذاری به میان میآید، امنیت قطعا اولین فاکتور است. سرمایهگذاری درواقع به این معناست که ما فعلا از مطلوبیت خرج کردن پولمان چشم میپوشیم تا در آینده مطلوبیت بیشاری کسب نماییم. به همین دلیل بسیار مهم است که در آن ((آینده)) پول و سرمایه ما در دسترس باشد. درهمین راستا تمهیدات و مقررات سختگیرانهای برای نظارت بر صندوقهای سرمایهگذاری با پشتوانه طلا وجود دارد. دولت به نمایندگی از مردم و از طریق سازمان بورس و اوراق بهادار نحوه تاسیس و فعالیت صندوقها را زیرنظر دارد.
برای فعالیت قانونی و ارائه خدمات به سرمایهگذاران، صندوقهای طلای بورسی ملزم به اخذ مجوزهای مختلفی از مراجع ذیصلاح هستند. این مجوزات به منظور نظارت بر عملکرد صندوق، حفظ حقوق سرمایهگذاران و اطمینان از انطباق فعالیتها با قوانین و مقررات مربوطه صادر میشوند. مهمترین مجوزات مورد نیاز برای صندوقهای طلای بورسی عبارتند از:
مجوز تاسیس و فعالیت از سازمان بورس و اوراق بهادار
این مجوز توسط هیئت مدیره سازمان بورس و پس از بررسی مدارک و مستندات ارائه شده توسط متقاضی، صادر میشود. برای اخذ مجوز تأسیس، صندوق باید شرایط احراز صلاحیت از جمله داشتن مدیران و کارکنان مجرب، سرمایه کافی و طرح توجیهی مناسب را برآورده کند.
پس از اخذ مجوز تأسیس، صندوق باید برای دریافت مجوز فعالیت به سازمان بورس و اوراق بهادار درخواست دهد. مجوز فعالیت پس از طی مراحل قانونی و بررسی عملکرد و تطابق آن با ضوابط صادر میشود.
مجوز از کانون رهن
در صورتی که صندوق قصد داشته باشد از اوراق گواهی سپرده سکه طلا در سبد دارایی خود استفاده کند، نیازمند اخذ مجوز از کانون رهن و وثیقه است. کانون رهن و وثیقه مسئول نظارت بر فعالیت سپردهگذاری در سکه طلا و اطمینان از صحت و سلامت اوراق گواهی سپرده است.
صندوقهای طلای بورسی ممکن است برای انجام برخی فعالیتهای خاص نیازمند اخذ مجوزهای دیگری از جمله مجوز از بانک مرکزی یا سازمان بورس کالا نیز باشند. اخذ مجوزهای لازم تضمینکننده عملکرد قانونی و مناسب صندوقهای طلای بورسی نیست. سرمایهگذاران باید قبل از سرمایهگذاری در این صندوقها به دقت عملکرد و سابقه آنها را بررسی کنند و اطلاعات لازم را از متولی صندوق و سازمان بورس و اوراق بهادار کسب نمایند.
نکات مهم در انتخاب صندوق سرمایه گذاری طلا
انتخاب صندوق سرمایه گذاری مناسب برای سرمایهگذاری در طلا میتواند چالشبرانگیز باشد، چرا که عوامل مختلفی را باید در نظر گرفت. بررسی عملکرد صندوق در طول زمان، یکی از مهمترین فاکتورها در انتخاب است. به دنبال صندوقهایی باشید که در دورههای مختلف، بازدهی ثابتی داشته باشند و نه فقط در یک بازه زمانی کوتاه عملکرد خوبی نشان داده باشند. سابقه و تجربه مدیر صندوق در سرمایهگذاری طلا نیز حائز اهمیت است.
بررسی کنید که آیا مدیر صندوق سابقه اثباتشدهای در این حوزه دارد یا خیر. همچنین، به دنبال مدیرانی باشید که دارای مدارک و مجوزهای مرتبط باشند. صندوقهای سرمایه گذاری طلا، کارمزدهای مختلفی را برای خدمات خود دریافت میکنند. این کارمزدها میتوانند شامل هزینههای مدیریتی، هزینههای عملیاتی و هزینههای نگهداری باشند. به دنبال صندوقهایی باشید که کارمزدهای آنها در مقایسه با سایر صندوقهای مشابه، پایینتر باشد.
برخی از صندوقها، هزینههایی را برای ورود و خروج سرمایه از صندوق دریافت میکنند. این هزینهها میتوانند بر بازدهی سرمایهگذاری شما تأثیر بگذارند. به دنبال صندوقهایی باشید که این هزینهها را به حداقل رسانده باشند یا اصلاً دریافت نکنند. پیش از انتخاب صندوق، اهداف سرمایهگذاری خود را مشخص کنید.
به این ترتیب میتوانید صندوقی را انتخاب کنید که با نیازها و ریسکپذیری شما همسو باشد. سرمایهگذاری در یک صندوق طلا، تمام داراییهای شما را تشکیل ندهد. سعی کنید با سرمایهگذاری در سایر ابزارهای مالی، سبد سرمایهگذاری خود را متنوع کنید. قبل از سرمایهگذاری در هر صندوقی، به طور کامل در مورد آن تحقیق کنید. از وبسایت صندوق، اسناد و مدارک مربوطه و همچنین نظرات سایر سرمایهگذاران استفاده کنید.
عملکرد صندوقهای طلا در سالهای اخیر
بازار صندوقهای سرمایه گذاری طلا در سالهای اخیر شاهد نوسانات زیادی بوده است، اما در مجموع، بازدهی مناسبی را برای سرمایه گذاران به ارمغان آورده است. در سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، به دلیل افزایش قیمت جهانی طلا و نوسانات نرخ ارز، صندوقهای طلا با رشد قابل توجهی روبرو شدند. به طوری که بازدهی سالانه برخی از این صندوقها به بیش از ۵۰ درصد رسید. با این حال، در سال ۱۴۰۲، به دنبال ثبات نسبی قیمت طلا و نرخ ارز، شاهد کاهش نسبی قیمت واحدهای صندوقهای طلا بودیم.
با این وجود، بازدهی این صندوقها در سال ۱۴۰۲ همچنان مثبت بود و بسیاری از آنها بازدهی سالانهی بیش از ۱۰ درصد را کسب کردند. عملکرد صندوقهای طلا به عوامل مختلفی از جمله قیمت جهانی طلا، نرخ ارز، نرخ سود بانکی و شرایط اقتصادی کلان بستگی دارد. میزان ریسک پذیری خود را در نظر بگیرید و متناسب با آن در صندوقهای طلا سرمایه گذاری کنید. سرمایه گذاری در صندوقهای طلا باید با دید بلندمدت انجام شود.
معایب سرمایهگذاری در صندوق طلا
همانطور که میدانید قیمت طلا پیوسته در نوسان است. این نوسانات میتواند برای سرمایه شما در صندوق سرمایهگذاری پشتوانه طلا ریسک بهمراه داشته باشد. البته طلا در طول تاریخ و در حالت کلی درحال صعود است. اما در چرخه های مختلف اقتصادی این عوامل ممکن است باعث رشد یا ریزش قیمت طلا شوند:
- نرخ تورم هر کشور
- نرخ تورم آمریکا
- ارزش دلار
- تقاضای جهانی
- ناامنیها و نگرانیهای سیاسی، نظامی یا امنیتی
برای درک بهتر از این چرخهها مقالات تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر قیمت طلا و قیمت انس جهانی چگونه تعیین میشود؟ را به شما توصیه میکنیم. بااینحال بطور خلاصه میتوان تاثیر چشم انداز شرایط اقتصادی بر قیمت طلا را در موارد زیر خبلاصه نمود:
- مثال در زمان رکود اقتصادی، زمانی که مردم نسبت به آینده اقتصاد احساس عدم اطمینان میکنند، تقاضا برای طلا به عنوان یک دارایی امن افزایش مییابد و این امر میتواند منجر به افزایش قیمت طلا شود.
- ، زمانی که اقتصاد قوی است و نرخ بهره در حال افزایش است، تقاضا برای طلا ممکن است کاهش یابد و این امر میتواند منجر به کاهش قیمت طلا شود.
همانطور که میبینید شرایط مختلف تاثیرات گوناگونی بر قیمت طلا و ارزش صندوق پشتوانه طلا دارند.
نقدشوندگی صندوقهای سرمایهگذاری پشتوانه طلا
نکته دیگری که احتمالا برخی از سرمایهگذاران را ناراحت کند، سرعت پایین صندوقهای طلای بورسی است. همانطور که میدانید در خرید طلا ساعات و حتی گاهی دقیقهها بسیار مهم هستند. صندوقهای پشتوانه طلا بورسی در این مورد کمی مورد انتقاد هستند. شما برای خرید طلا از طریق آنها باید حتما یک کارگزار در بورس داشته باشید. ثبت نام در کارگزاریها نیز نیازمند تشخیص هویت، ثبتنام در سامانهها و … است.
این موانع درحالیست که صندوقهای بورسی امکان معامله در ۲۴ ساعت ۷ روز هفته را ندارند. ساعات خرید و فروش سهام آنها را سازمان بورس مشخص مینماید. خرید و فروش هم حتما باید از طریق کارگزار بورسی انجام گیرد. این درحالیست که پلتفرمهای آنلاین خرید و فروش طلای آبشده به شما اجازه خرید و یا فروش طلا را در ساعات بیشتری میدهند.
مسئله بسیار مهم بعدی نقدشوندگی طلاست. فروش طلا چه بصورت آبشده، چه صندوق سرمایه گذاری و یا طلای آبشده بسیار سریع اتفاق میافتد. اما در شرایط اضطراری بحث فروش طلا نیست، باید دید چقدر طول میکشد تا پول در حساب بانکی ما باشد! طلافروشان مبلغ سکه یا طلای فیزیکی شما را بصورت آنی به شما پرداخت میکنند. در پلتفرمهای خرید و فروش آنلاین طلای آبشده میتوانید در هرساعت شبانهروز درخواست دریافت وجه نمایید. این موضوع در صندوقهای سرمایهگذاری طلای بورسی اما به این سرعت اتفاق نمیافتد.
درواقع نقدشوندگی این صندوقها بسرعت دیگر اقسام طلا نیست. شما تنها در ساعات معاملاتی میتوانید طلای خود را بفروشید. همچنین برگشت پول شما به حسابتان نیز بستگی به سیاستهای مالی کارگزار بورس دارد. البته این زمان نیز بسیار کوتاه است، اما ممکن است چند روز کاری بطول بینجامد و یا پرداخت در روزهای غیرکاری و تعطیل هفته انجام نشود.
صندوقهای سرمایهگذاری طلا با مزایای منحصر به فرد خود، فرصتی ایدهآل برای سرمایهگذاران در جهت حفظ و افزایش سرمایه در بلندمدت ارائه میکنند. این صندوقها با فراهم آوردن امکان سرمایهگذاری غیرمستقیم در طلا، ضمن حذف چالشهای نگهداری طلای فیزیکی، به سرمایهگذاران اجازه میدهند تا از نوسانات قیمتی این فلز ارزشمند به نحو احسن بهرهمند شوند. علاوه بر این، تنوع ذاتی موجود در سبد داراییهای صندوقهای طلا، که شامل اوراق گواهی سپرده طلا و سکه طلا میشود، ریسک سرمایهگذاری را به طور قابل توجهی کاهش میدهد. همچنین، شفافیت عملکرد این صندوقها از طریق انتشار گزارشهای دورهای، به سرمایهگذاران در تصمیمگیری آگاهانهتر یاری میرساند.