طلا یکی از فلزات بسیار مطلوب و مفید در جهان است. طلا جایگاه مهمی در فرهنگ و جوامع بشری دارد و آن را نماد قدرت، زیبایی، خلوص و موفقیت میدانند. بسیاری از مردم با استفاده از طلا در جواهرات و سرمایه گذاری آشنا هستند. بااینحال نقش طلا در زندگی ما بسیار بیشتر از این موارد است. طلا کاربرد بسیار زیادی در مناسبات اقتصادی و فن آوریهای صنعتی دارد که زندگی مدرن را از رویا به واقعیت تبدیل میکنند.
در اینجا هفت مورد استفاده از طلا و رایج ترین موارد استفاده از طلا در زندگی روزمره آورده شده است. ممکن است برخی از آنها را بدانید اما قطعا برخی از آنها شما را شگفت زده خواهند کرد.
حفاظت از ثروت
برخلاف ارزها و سایر اوراق بهادار مالی، طلا دارای ارزش ذاتی است. اسکناس را میتوان به راحتی پاره کرد یا از بین برد. قطعا همه ما تصاویر حمل اسکناس با گاری را براثر تورم آلمان بعد از جنگ جهانی اول دیدهایم. هم اکنون نیز ارزش اسکناسها، ارزها و اوراق بهادار در اثر موارد بسیار زیادی تهدید میشوند. تاریخ ثابت نموده که مقابل تمام این ریسکها تنها طلا میتواند ارزش خود را حفظ نماید. از طرف دیگر، طلا یک فلز بیاثر است که نمیتوان آن را از بین برد. همه اینها و نادر بودن آن باعث میشود که طلا به عنوان یک کالای گرانبها مورد توجه قرار گیرد.
روند کلی مشاهده شده در ۱۰۰ سال گذشته این است که طلا یک سرمایهگذاری عالیست. ارزش آن ثابت میماند اگرچه اقتصاد پایدار نیست. سرمایهگذاری در طلا احتمالاً در طول رکود اقتصادی بهتر از سایر گزینهها خواهند بود. به همین دلیل است که طلا ابزار ایدهآل برای حفاظت از ثروت است. سرمایه گذاران در هنگام مشکلات اقتصادی و سیاسی وجوه خود را به طلا تبدیل میکنند.
جواهرات، زیورآلات و مدال
جواهرات و سایر محصولات طلای تزئینی همیشه بزرگترین استفاده جهانی از طلا بوده و هستند. جواهرات طلا، انگشتر، گوشواره، زنجیر، دکمه سرآستین، دستبند و سایر اقلام قرن هاست که وجود داشته اند. در دنیای مدرن، جواهرات ساخته شده از طلا از جایگاه بالایی برخوردار بودهاند. بسیاری از خریداران به ارزش سرمایه گذاری آن نیز توجه خواهند داشت. علاوه بر جواهرات، طلا برای افزایش ارزش طیف عظیمی از اقلام تزئینی مانند مدال ها و نشان ها استفاده میشود.
کاربرد طلا در صنایع مختلف
الکترونیک
پس از مصارف سرمایهای و جواهرسازی، صنعت الکترونیک بزرگترین مشتری طلاست. ویژگیهای خوبی مانند رسانایی بالا و مقاومت در برابر خوردگی این فلز را به یکی از منابع حیاتی برای پیشرفت تکنولوژی تبدیل نمودهاست. طلا به سرعت مس و نقره خورده یا کدر نمی شود. به لطف این ویژگی را رسانای عالی الکتریسیته می کند و در برابر حرارت بسیار مقاوم است. از نظر فیزیکی، طلا یک فلز نرم و انعطاف پذیر است و به راحتی می توان آن را کشیده یا در پوشش های نازک قرار داد. به این دلایل، ما از طلا در کانکتورها، سیم های اتصال و نوارهای اتصال در وسایل الکترونیکی و موارد دیگر استفاده می کنیم. همه دستگاه های الکترونیکی دارای آثار کوچک طلا هستند، حتی مایکروویو و گوشی های هوشمند.
کاربردهای طلا در صنایع فضایی
درحالیکه ما در زندگی عادی با جواهرات طلایی سرگرم هستیم، دانشمندان وظایف بسیار مهمی را در ماموریتهای فضایی به این فلز سپردهاند. ویژگیهای منحصربفرد طلا آن را به یکی از ملزومات اکتشافات فضایی تبدیل نمودهاست. ماجرا از آنجا آغاز میگردد که فضا یک محیط خشن و خطرناک برای قطعاتی الکترونیکی ظریف است. مقاومت قابل توجه طلا در برابر خوردگی از این اجزا در برابر اثرات مخرب دماهای شدید، تشعشعات و ریزشهابها محافظت میکند. بدینوسیله دانشمندان میتوانند عملکرد سیستم های حیاتی را تضمین نموده و از یکپارچگی و موفقیت ماموریت محافظت کنند.
اهیمت دیگر طلا در ماهوارهها و تاسیسات فضایی قابلیت بازتاب دادن نور است. تنظیبم دمای ماهوارهها و فضاپیماها بسیار مهم است. بازتاب استثنایی طلا در این زمینه نیز بسیار مشکل گشاست. توانایی این فلز در انعکاس تابش مادون قرمز به مدیریت گرما کمک میکند. این انعکاس از گرم شدن بیش از حد اجزای مهم جلوگیری نموده و دمای عملیاتی بهینه را تضمین میکند. تنظیم حرارت نقش مهمی در سلامت طولانی مدت و عملکرد بهتر فضاپیما ایفا میکند.
لوازم پزشکی، دارویی و دندان پزشکی طلایی
از آنجا که طلا غیر واکنشی و غیر سمی است، سال هاست که در دندانپزشکی و پزشکی استفاده میشود. پزشکان تزریق مقادیر کمی طلا را به عنوان درمانی برای آرتریت روماتوئید و آسیب عضلانی توصیه میکنند. همچنین آزمایشگاهها طلای رادیواکتیو را در انکولوژی و برای تشخیص و درمان تومورهای بدخیم استفاده میکنند. البته در بسیاری از موارد این کاربردها بعنوان گزینههای آخر معرفی میگردند.
استفاده از طلا در دندانپزشکی نیز به ۷۰۰ سال قبل از میلاد برمیگردد. در گذشته دندانپزشکان از سیم طلا برای بستن دندانهای جایگزین در دهان بیمارشان استفاده میکردند. از آلیاژهای طلا برای پرکردن، روکش ها، بریجها و وسایل ارتودنسی نیز استفاده میشود، زیرا این فلز گرانبها حساسیت زا نیست و کار با آن آسان است.
استفاده از طلا در ساخت و ساز
طلا به طور فعال در ساخت شیشه استفاده میشود. در ساختمانهای مدرن تحت کنترل آب و هوا، طلا به انعکاس تشعشعات خورشیدی کمک میکند. این ویژگی به ساختمانها در خنک ماندن در هوای گرم کمک میکند. همچنین گرمای داخلی را به داخل منعکس نموده که به حفظ گرما در زمستان منجر میشود. البته در این بخش طلا را بعنوان یکی از مصالح ساختمانی مورد بررسی قرار دادیم. قطعا کاربردهای طلا در معماری بعنوان یک فلز زینتی بحث متفاوتی و طولانیتری دارد که مجال دیگری میطلبد.
کاربردهای طلای خوراکی
در اولین ماههای افتتاح رستوران برج میلاد خبر ارائه بستنی با روکش طلا در این مرکز با سرعت زیادی منتشر شد. بسیاری از افراد از اینکه میتوان طلا را خورد، تعجب کرده بودند. احتمالا خوردن طلا در ابتدا کمی دور از ذهن بنظر میآید اما باید درنظر بگیرید که Au چه کم از Fe , Mn دارد؟! جالب است بدانید که طلا به عنوان افزودنی غذایی با کد E175 ثبت شده است. در برخی از کشورها، محصولات محبوبی مانند نوشیدنی با تکههای طلایی، روغن زیتون با برگهای طلایی، پیتزا یا قهوه با ذرات ریز طلا وجود دارد. اعتقاد بر این است که مکمل غذایی E175 در هضم اختلال ایجاد نمیکند و حتی دارای خواص ضد حساسیت است. اما به دلیل قیمت بالای آن معمولا در مقادیر کم استفاده می شود.
البته مصرف خوراکی غذا بیشتر جنبههای تفریحی دارد. آنچه محققان تا کنون در مورد این ماده خوراکی میدانند اینست که طلا درواقع هیچ منفعتی به بدن ما نخواهد رساند. مقادیر کم طلا برای بدن مضر نیست. همانطور که بارها در این مقاله گفتیم، یکی از مهمترین ویژگیهای طلا مقاومت آن در برابر خوردگیست. به همین سبب جذب بدن نشده و دفع میگردد.